به گزارش ایلبختیاری، کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی یکی از کمیسیونهای مهم مجلس است که وظیفه نظارت در موضوعات متنوعی مانند کشاورزی، منابع آب، دام و طیور، شیلات، محیط زیست و هواشناسی را بر عهده دارد.
براساس قانون آییننامه داخلی مجلس شورای اسالمی کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی برای انجام وظایف محوله در محدوده کشاورزی، منابع آب، دام و طیور، شیالت، محیط زیست و هواشناسی مطابق ضوابط تشکیل میشود.
حال بخشی از ظرفیتهای کشاورزی استان را نیز با هم مرور میکنیم.
استان چهارمحال و بختیاری دارای ۱۰ شهرستان و جمعیتی نزدیک به یک میلیون نفر است که با ۲۵۰ هزار و ۲۷۳ هزار هکتار وسعت یکی از استانهای مستعد در حوزه کشاورزی به شمار میرود.
۲۵۰هزار هکتار از سطح وسعت استان را اراضی کشاورزی، ۳۴۲هزار هکتار وسعت استان را جنگل و یک میلیون و ۹۳ هزار هکتار را مرتع تشکیل میدهد.
کل تولیدات این حوزه استان بیش از یک هزار و ۶۱۳ تن میباشد که ۹۸۸ هزار تن آن را تولیدات زراعی، ۲۳۲ هزار تن را تولیدات باغی، ۲۳ هزار تن را تولیدات شیلات و آبزیان و ۳۵۸ هزار تن این مقدار را محصولات دامی تشکیل دادهاند.
۱.۲ دهم درصد اراضی کشاورزی کشور در استان قرار دارد که ۲۵ درصد اشتغال ایجاد شده و ۲۰ تا ۲۵ درصد سهم صادرات استان مختص بخش کشاورزی است که تولید سرانه تولیدکنندگان بخش کشاورزی استان در مقایسه با کشور۵۰ درصد است.
تغییر الگوی کشت، توسعه فعالیت در حوزه گیاهان دارویی، توسعه گلخانهها، توسعه صنعت دامپروری و کشتهای متراکم در استان به عنوان یک فرصت هستند که با توجه به شرایط خشکسالی و کاهش منابع آبی توسعه فعالیتهای کشاوری مبتنی بر استفاده از فناوری روز دنیا یک مزیت است، تا بتوان از ظرفیت کشاورزی برای افزایش تولید ناخالص استان استفاده کرد.
بخشهای صنعت، خدمات و دامپروری وابستگی فراوان به حوزه زراعت دارد و مهمترین تولیدات زراعی استان شامل گندم، جو ،کلزا، چغندر قند، سیب زمینی و حبوبات است.
با توجه به شرایط خشکسالی ۱۰ تا ۲۵ درصد سطح زیرکشت بهاره استان به خصوص در زمینه کشت حبوبات وسیب زمینی نسبت به سالهای گذشته کاهش داشت.
سطح زیرکشت محصولات راهبردی در استان به خصوص کلزار باید توسعه پیدا کند اما تا کنون تنها ۲۲۰ هکتار زیر کشت این محصول است و در برنامه جهاد کشاورزی است که در سال زراعی جدید یکهزار و ۳۲۵ هکتار کلزا کشت شود.
راهاندازی دومین شهرک تخصصی کشاورزی، احداث شهرک تخصصی بادام در شهرستان سامان، تکمیل زنجیره تولید و تغییر الگوی کشت به عنوان برنامههای مهم و راهبردی در حوزه زراعت از دیگر برنامههای این حوزه است.
وضعیت شیلات در چهارمحال وبختیاری
چهارمحال و بختیاری با تولید سالانه بیش از ۲۲ هزار تن ماهی قزلآلا رتبه نخست تولید ماهیان سردآبی کشور را در یک دهه اخیر به خود اختصاص داده است درواقع از مجموع ۱۷۳ هزار تن ماهی سردآبی کشور، ۱۳ درصد برابر ۲۳ هزار تن در چهارمحال و بختیاری تولید میشود.
سد کارون ۴ ظرفیت تولید سالانه ۴۰ هزار تن ماهی در قفس را دارد اما در حال حاضر یک هزار و ۲۰۰ تن ماهی در این دریاچه پرورش داده میشود که این رقم در یک سال اخیر به ۲ هزار تن ماهی افزایش پیدا کرد.
هم اینک ۴۵۵ مزرعه پرورش ماهی در استان فعال است که شهرستان اردل با دارا بودن ۱۸۵ مزرعه بیشترین سهم در تولید ماهیان سردآبی با هشت هزار تن ماهی را در استان به خود اختصاص داده است.
اقدامی در خصوص صادرات ماهی به خارج از کشور نشده است
۷۰ درصد از ماهیهای تولیدی به استانهای دیگر از جمله تهران ارسال میشود اما متآسفانه در خصوص صادرات ماهی استان به خارج از کشور هنوز اقدام موثری انجام نشده و سهم صادرات تولیدات ماهی در استان ناچیز است.
متآسفانه افت شدید آبهای زیرزمینی و خشکیدگی و کم آب شدن چشمهها، گرانی نهادههای تولید از جمله بچهماهی، پایین بودن قیمت ماهی و سنتی بودن مزارع پرورش ماهی را با مشکل مواجه کرده است به نحوی که درخواستهای بسیاری برای احداث و یا توسعه مزارع وجود دارد اما نبود منابع آب مانع عملیاتی کردن آن شده است.
با توجه به خشکسالیهای یک دهه اخیر و تعرض به بستر رودخانه و راهاندازی مزارع شیلات، تعداد زیادی از این مزارع که در بستر رودخانه ایجاد شده بودند دچار خسارت قابلتوجهی شدند که این موضوع نیازمند نظارت بیشتر و صدور اصولی مجوزهای احداث مزارع پرورش ماهی است.
واسطهها از یک سو با دخالت در بازار نهادهها و خوراک آبزیان، این محصول اساسی را با قیمت بالاتر به شیلاتداران عرضه میکنند و از سوی دیگر ماهی را با قیمت پایینتر میخرند و آن را در بازار با قیمتهای بالاتر به فروش میرسانند که این موضوع باعث وارد کردن ضرر به هر ۲ بخش تولیدکننده و مصرفکننده میشود.
بخش شیلات نیازمند نظارت بیش از پیش مسئولان است و برای جلوگیری از نوسان قیمت نهادهها و مواد اولیه تولید ماهی و کاهش فاصله قیمت از تولیدکننده تا مصرفکننده به سبب مداخله واسطهها میطلبد تا مسئولان نظارتهای دقیقتر و بیشتری بر این بخش داشته باشند.
طرحهای انتقال آب را از دیگر چالشهای موجود در صنعت شیلات استان است، از آنجاکه وجود چشمهها و رودهای پرآب موجب رونق مزارع پرورش ماهی استان شده است اما در پی اجرای طرحهای انتقال آب به ویژه طرحهای بین حوضهای، بسیاری از این چشمهها کمآب شده و برخی نیز خشکیده است که این موضوع میتواند تداوم این صنعت موفق در استان را به خطر بیندازد.
این استان، همواره یکی از استانهای غنی از دام به ویژه دام کوچک بوده است و مهمترین آن نژاد گوسفند لری بختیاری است که این دام از پربازدهترین نژادهای گوشتی گوسفند کشور است.
همچنین این استان در طول سالیان مختلف در زمینۀ تولید گوشت در کشور دارای رتبۀ خوبی بوده است، با توجه به داشتن جایگاه مطلوب در زمینۀ تولید گوشت، در طول چهار دهۀ گذشته، میزان تولید گوشت حدود ۹ برابر شده و بیش از ۸۰۰ درصد افزایش تولیدگوشت قرمز رقم خورده است.
در این چهار دهه، تولید شیر ۱۵ برابر، تولید گوشت مرغ بیش از ۳۱ برابر و تولید عسل بیش از ۲۰ برابر شده است.
بیش از ۲۱ درصد از کل تولیدات کشاورزی استان مربوط به دام و طیور است. این در حالی است که ۳۴ درصد از درآمد بخش کشاورزی مربوط به فروش تولیدات دام و طیور است، به عبارتی ۳۴ درصد از کل درآمد بخش کشاورزی مربوط به همین ۲۱ درصد تولیدات دام و طیور است.
بخش دامپروری ۳۳ درصد ارزش تولیدات را در استان به خود اختصاص داده و در صورتی که علوفهای توسط فعالان بخش زراعت در استان تولید نشود، صنعت دام نیز دچار مشکل خواهد شد.
استان چهارمحال و بختیاری در صنعت دامپروری مثل پرورش گاو و گوسفند، در صنعت پرورش طیور و ماکیان مثل مرغ، بوقلمون و اردک و در صنعت آبزیپروری مثل ماهی قزلآلا میتواند بسیار موفق باشد.
۲۹ مجتمع دامپروری نیمه تمام در استان وجود دارد که نیازمند تکمیل زیرساختها هستند و به ۲ میلیارد و ۸۹۳ هزار ریال اعتبار نیاز دارند.
۲۹۵ واحد مرغداری و دامداری در اقسا نقاط مختلف استان در دست اجرا قرار گرفته است که بیش از ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشتند.
از کل مساح استان حدود یک میلیون و ۳۴۲ هزار و ۸۰۴ هکتار معادل ۸۲/۴ درصد آن را عرصههای منابع ملی شامل جنگلها و مراتع تشکیل میدهد.
که از این میان جنگلها با وسعتی بایغ بر ۳۲۸ هزار و ۱۲ هکتار و مراتع با یک میلیون و ۱۴ هزار و ۷۹۲ هکتار به ترتیب ۴٫۲۴ و ۶٫۷۵ درصد از سطح عرصههای ملی را به خود اختصاص میدهند. در حال حاضر بیش از ۲۱ هزار و ۲۷۳ خانوار با دامی بالغ بر ۸٫۲
میلیون واحد دامی به مراتع استان وابسته میباشند ای در حالی است که این تعداد دام با توجه به ظرفیت ۷۵۳ هزار و ۶۷۲ واحد دام ۷٫۳ برابر ظرفیت مجاز مراتع استان میباشد.
وسعت رویشگاههای جنگلی معادل ۲۰ درصد سطح استان با گونه قالب بلوط پوشیده شده است که حدود ۲٫۳ درصد کل جنگلهای کشور را در بر میگیرد عمده پراکنشهای جنگلها از شمال غربی استان در منطقه بازفت و دهستان موگویی به صورت نواری به سمت جنوب غربی و جنوب به طول ۲۱۲ کیلومتر و عرض ۳ تا ۴۵ کیلومتر در حوزه استحفاظی ۶ شهرستان کوهرنگ، اردل، کیار، بروج ، یردگان و خانمیرزا گسترش یافته است.
به گفته کارشناسان حوزه اقتصاد و کشاورزی میطلبد که برای توسعه حوزه کشاورزی در استان و استفاده از فناوری نوین، توسعه آبیاری نوین و توسعه کشتهای متراکم ،توسعه گلخانه، ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی توجه بیشتر انجام شود.
متأسفانه آنگونه که باید از این همه ظرفیت کشاورزی، دامپروری، گلخانهای، شیلات و … که در استان وجود دارد استفاده نشده است و با وجود این همه ظرفیت رتبه دوم بیکاری کشور ازآن این استان است.
اما هفته گذشته کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی با هدف توسعه این ظرفیتها به چهارمحال و بختیاری سفر کردند و بعد از ۲ روز بازدید از بخشهای مختلف استان قولهایی در راستای تحقق این هدف داده شد و در نهایت در جلسه شورای اداری که در عصر جمعه در شهرستان بروجن برگزار شد طرحهایی مطرح شد تا در آینده در مجلس در جمع وزرا و رئیس جمهور تصویب و در نهایت عملیاتی گردد.
برخی از مصوبات این جلسه را با هم مرور میکنیم
معاون وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور گفت: به منظور اجرای بهتر طرحهای آبخیزداری در چهارمحال و بختیاری ۲۰ درصد به مجموع بودجه طرحهای آبخیزداری این استان اضافه میشود.
نماینده مردم شهرستان بروجن در مجلس شورای اسلامی گفت: تنها راه نجات ایران، چهارمحال و بختیاری و کویر آن یعنی بروجن از خشکسالی رفتن به سمت کشت گلخانهای است اما سطح گلخانههای استان تنها ۴۰ هکتار گزارش شده که این فاجعهای بزرگ است که باید بررسی شود.
مرتعداری تلفیقی در ۱۰ میلیون هکتار از زمینهای ملی کشور انجام میشود
معاون وزیر جهادکشاورزی و رییس سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور در ادامه این جلسه گفت: مرتعداری تلفیقی در ۱۰ میلیون هکتار از زمینهای ملی ایران در مدت ۲ سال انجام میشود.
باقی مانده طرح کاداستر استان تا پایان سال انجام میشود
وی افزود: طرح کاداستر در ۸۳ درصد از سطح چهارمحال و بختیاری انجام شده است و ۱۷ درصد کاداستر زمینهای باقیمانده در این استان نیز تا پایان امسال انجام میشود.
رئیس کمیسیون کشاورزی: در انتقال آب بین حوزهای از نظرات خبرگان و کارشناسان استفاده میکنیم
رئیس کمیسیون کشاورزی آب و منابع طبیعی و زیست محیطی مجلس شورای اسلامی گفت: معتقد نیستیم در مجلس فردی فقط برای یک حوزه صحبت و دفاع کند بلکه در انتقال آب بین حوزهای باید از نظرات خبرگان و اهل فن استفاده کنیم تا عدالت ساری و جاری شود.
ضعف و کاستیهایی طرح انتقال آب احصاء میشود
محمد جواد عسگری ادامه داد: در جامعه باید در راستای عدالت حرکت کنیم و ضعف و کاستیهای انتقال آب را احصاء کنیم و به قدرت آن بیفزاییم، همچنین باید تصمیمگیری بر اساس ظرفیتها را دنبال کنیم و اجازه تکروی به کسی ندهیم که بخواهد با نگاه سیاسی تصمیم بگیرد بلکه در حوزه آب همگان باید نفع ببرند.
احداث مجتمعهای دامپروری در چهارمحال و بختیاری حمایت میشوند
مدیرعامل شرکت شهرکهای کشاورزی گفت: بعد از مکانیابی و تأمین زیرساختهای لازم برای احداث مجتمع دامپروری از آن استقبال میکنیم و طرح را برای ردیف بودجه به مجلس انتقال میدهیم.
کشاورزان از توزیع آب گلایه دارند/ کمیسیون کشاورزی مشکلات را احصاء خواهد کرد
رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی گفت: کشاورزان استان از نحوه توزیع آب و برطرف نشدن نیاز آبیشان گلهمند هستند که کمیسیون کشاورزی در راستای مأموریتی که دارد در همه استانها مشکلات و مسائل مربوط به آب را احصاء میکند.
توسعه ۲۰ هزار هکتاری در باغات دیمی و ۴۰ هزار هکتاری در گیاهان دارویی رقم خواهد خورد
معاون امور باغبانی وزارت جهاد کشاورزی گفت: استان چهارمحال و بختیاری ظرفیت افزایش باغات دیم در اراضی شیبدار به مساحت ۲۰ هزار هکتار و توسعه سطح زیر کشت گیاهان دارویی را در ۴۰ هزار هکتار دارد.
موارد بالا برخی از قولهای داده شده وزرا و معاونان رئیس جمهور در حوزههای مختلف جهادکشاورزی است که امیدواریم تحقق شوند و وضعیت استان را متحول کنند.
خبرنگار زینب رحیمی
بدون دیدگاه