مدیرکل دامپزشکی چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه پیشرفت این بیماری کند و شکل مزمن دارد و می‌تواند تقریباً تمام اندام‌های بدن را درگیر کند، اظهار کرد: سل گاوی در انسان به ویژه در کودکان باعث بروز سل پیش‌رونده می‌شود که علی‌رغم وجود روشهای مختلف درمانی هنوز هم مرگ و میر بسیاری در پی دارد و یکی از معضلات بهداشت جامعه جهانی محسوب می‌شود. محمد اسدی امروز در گفت‌وگو با ایل‌بختیاری به بیماری‌هایی قابل انتقال از حیوان به انسان اشاره...

مدیرکل دامپزشکی چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه پیشرفت این بیماری کند و شکل مزمن دارد و می‌تواند تقریباً تمام اندام‌های بدن را درگیر کند، اظهار کرد: سل گاوی در انسان به ویژه در کودکان باعث بروز سل پیش‌رونده می‌شود که علی‌رغم وجود روشهای مختلف درمانی هنوز هم مرگ و میر بسیاری در پی دارد و یکی از معضلات بهداشت جامعه جهانی محسوب می‌شود.

محمد اسدی امروز در گفت‌وگو با ایل‌بختیاری به بیماری‌هایی قابل انتقال از حیوان به انسان اشاره کرد و گفت: اغلب بیماری‌های عفونی با منشاء باکتریایی، ویروسی، تک یاخته‌ای و انگلی علیرغم پیشرفت‌های وسیع در علوم بهداشتی و تکنولوژی و با وجود انجام طرح‌های کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها عامل عمده تهدید سلامت جامعه بشری می‌باشند.

مدیرکل دامپزشکی چهارمحال و بختیاری افزود: این عفونت‌ها و بیماری‌ها به عنوان بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان معروف می‌باشند و بر اساس تعریف سازمان جهانی بیماری‌های مشترک یا زئونوزها بیماری‌هایی هستند که بین حیوانات مهره‌دار و انسان انتقال می‌یابند.

وی ادامه داد : از حدود یک هزار و ۷۰۰ عامل بیماری‌زایی شناخته شده در انسان حدود ۴۹ درصد آ‌ن‌ها زئونوز می‌باشند و از حدود ۱۵۶ عامل بیماریزای نوپدید حدود ۷۳ درصد آن‌ها از عوامل مشترک شناخته شده می‌باشند.

شیوه‌های انتقال بیماری‌ها

اسدی با بیان اینکه شیوه‌های انتقال بیماری‌های مشترک به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم می‌باشد، گفت: در شیوه مستقیم انتقال برخی از عوامل بیماری‌های مشترک در اثر تماس با حیوانات، مصرف گوشت و شیر و سایر فرآورده‌های دامی آلوده به انسان منتقل می‌شود اما در شیوه غیرمستقیم عامل بیماری‌زا توسط برخی از ناقلین بی‌مهره مانند: کنه، پشه و … به انسان منتقل می‌شود و یا از طریق عفونتی مانند: کرم‌کدو، کیست هیداتید که در مراحل چرخه طبیعی انگلی خود، انسان را به عنوان میزبان نهایی یا میزبان واسط آلوده می‌کنند.

مدیرکل دامپزشکی استان راه‌های ورود عامل بیماری‌های مشترک به بدن انسان را چهار راه گوارش، تنفسی، جلدی و نیش و گزش حشرات دانست و به چند بیماری مشترک بین انسان و حیوان اشاره کرد و گفت: هاری، تب کریمه کنگو، آنفولانزای پرندگان، جنون گاوی، مشمشه، سل و … از جمله بیماری‌هایی هستند که عامل آن‌ها ویروس یا باکتری می‌باشد.

سل مهمترین بیماری مشترک

وی سل را یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مشترک انسان و حیوان دانست و گفت: سل یکی از مهم‌ترین بیماری‌های عفونی و مشترک بین انسان و دام است که در اکثر نقاط دنیا شایع می‌باشد، دانشمندان قدمت بیماری سل را به اندازه حیات بشریت می داند حتی در بین اجساد مومیایی شده مصری متعلق به ۳۰۰۰ سال قبل آثاری از بیماری سل شناسایی شده است.

سل با وجود مرگ و میر بالا یکی از معضلات بهداشتی جامعه جهانی

اسدی با بیان اینکه پیشرفت این بیماری کند و شکل مزمن دارد و می‌تواند تقریباً تمام اندام‌های بدن را درگیر کند، اظهار کرد: سل گاوی در انسان به ویژه در کودکان باعث بروز سل پیش‌رونده می‌شود که علی‌رغم وجود روشهای مختلف درمانی هنوز هم مرگ و میر بسیاری در پی دارد و یکی از معضلات بهداشت جامعه جهانی محسوب می‌شود.

راه‌های انتقال بیماری سل

وی با بیان اینکه منبع باکتری سل دام‌ها و انسان‌های آلوده هستند، ادامه داد: راه اصلی انتقال بیماری سل راه تنفسی است اما از راه شیر آلوده، از مادر به جنین، از راه جنسی و حتی از پوست آسیب دیده هم ممکن است انتقال یابد.

اسدی به میزان حساسیت انسان و حیوانات به سل اشاره کرد و گفت: انسان به هر سه نوع مایکوباکتریوم عامل سل حساس بوده و در معرض خطر آلودگی به هر سه نوع سلول انسانی گاوی و مرغی قرار دارد گاو نیز به هر سه نوع عامل حساسی دارد اما گوسفند بز و از فقط به صلح گاو و مرغ مبتلا می‌شوند و به سل انسانی مبتلا نمی‌شوند.

وی با بیان اینکه سگ و گربه نیز به بیماری سل به ویژه سل گاوی مبتلا می‌شوند، ادامه داد: پرندگان خانگی مانند: قناری و طوطی نیز به سه گونه مایکوباکتریوم عامل سل حساس بوده و توجه به آن برای بهداشت انسانی حائز اهمیت است.

مدیر کل دامپزشکی استان افزود: میکروب سل علاوه بر دامنه‌های ذکر شده در شتر، گاو میش، آهو، میمون و سایر حیوانات اهلی و وحشی نیز ایجاد بیماری می‌کند و این حیوانات نیز در صورت آلودگی می‌تواند منشا انتقال آلودگی به گاو و انسان باشند.

نشانه‌های بالینی سل

اسدی با بیان اینکه علائم بیماری سل در انسان مشکل ریوی و خارج ریوی می‌باشد، افزود: در شکل ریوی ابتدا نشانه‌ها غیر اختصاصی و بی‌سر و صدا بوده و شامل تب و تعریق شبانه کاهش وزن بی اشتهایی احساس کوفتگی عمومی و زخمی شدند و در نهایت سرفه ایجاد می‌شود.

وی ادامه داد: این بیماری ممکن است در ابتدا بدون خلط باشد ولی بعد با تولید خلط چرکی یا حتی خونی همراه می‌شود، در شکل خارج ریوی بیماری هر عضوی از اعضای بدن را می‌تواند درگیر کند چون عامل بیماری از طریق خون یا لنف ممکن است به تمام نقاط بدن گسترش یابد. البته به علت اینکه بیماری سل سیر کند و طولانی دارد معمولاً بروز نشانه‌های ۲ سال یا بیشتر بعد از ورود عفونت به بدن ظاهر می‌شود.

راه‌های تشخیص بیماری سل گاوی

اسدی کشت میکروب و تست جلدی را راه‌های تشخیص سل گاوی دانست و گفت: تشخیص قطعی بیماری سل، کشت باکتری است اما به دلیل اینکه آماده کردن نمونه کشت مشکل است و همچنین به دلیل اینکه سرعت رشد میکروب سل بسیار کند است و بیش از ۶ هفته طول می‌کشد که روش کشت باکتری از روش‌های معمول تشخیص سل می باشد.

پیشگیری و کنترل سل

مدیرکل دامپزشکی استان به راه پیشگیری و کنترل سل نیز اشاره کرد و افزود: شناسایی و کشتار گاوهای آلوده یکی از روش‌هایی می‌باشد که تمام دام‌های بالای سه ماه تست می شوند و در صورت وجود آلودگی سل در منطقه و تشخیص کارشناسان مربوطه دام‌‌های یک هفته به بالا تست می‌گردند و موارد مثبت شناسایی و به کشتارگاه اعزام می‌شود و در صورت نیاز ۴۵ الی۶۰ روز بعد دوباره تست تکرار می‌شود.

وی انجام اقدامات بهداشتی و قرنطینه را روش دیگر دانست و بیان کرد: این اقدام به منظور جلوگیری از انتشار عفونت انجام می‌شود که عبارتند از جدا کردن و قرنطینه نمودن دام‌های آلوده و مشکوک، اصلاح و بهسازی و رعایت بهداشت و نظافت جایگاه‌های نگهداری دام، جمع آوری مرتب کود، شستشو و ضدعفونی محیط دامداری و جایگاه نگهداری دام‌ها با ترکیبات مناسب و قوی و شعله دادن است.

اسدی بیان کرد: تاکید این نکته ضروری است که چنانچه قرار است دامی به دامداری اضافه شود باید از گاوداری‌های پاک و دارای تایید دامپزشکی خریداری شود یا در بدو ورود مورد آزمایش قرار گیرد و بعد از اطمینان از سالم بودن به دام‌ها اضافه شود.

درمان بیماری سل

وی در پایان به درمان این بیماری اشاره کرد و گفت: مبتلا به سل به علت انتشار میکروب سل در محیط و گسترش بیماری، ناقص ماند و اختلال در ریشه‌کنی بیماری، بالا بودن هزینه درمان، طولانی بودن مدت درمان و بالاخره پاک نشدن کامل دام بیمار از بیماری و عود مجدد بیماری بعد از مدتی به هیچ وجه نباید تحت درمان قرار گیرد.

دسته بندی :